50 lecie OSP Gwoździanka

W ostatnią niedzielę czerwca br. roku prawdopodobnie najmłodsza jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej na terenie gminy Niebylec obchodziła święto 50 lecia swojego istnienia. OSP Gwoździanka, bo niej mowa dołączyła do grona jednostek z obszaru gminy, którym nadane zostały sztandary, a zasłużeni druhowie odznaczeni medalami. Brązowym medalem za zasługi odznaczona została również zbiorowość jednostki z Gwoździanki.

 

Uroczystość, która miała miejsce 24 czerwca 2012 r. rozpoczęła się od przemarszu druhów, pocztów sztandarowych OSP oraz Orkiestry Dętej z Niebylca spod remizy do kościoła pw. Kosmy i Damiana w Gwoździance. Mszę świętą w intencji strażaków koncelebrowali ks. prałat Stanisław Stęchły - proboszcz parafii pw Znalezienia Krzyża Św. w Niebylcu w skład, której wchodzi również miejscowość Gwoździanka oraz ks. Artur Grzeda kapelan gminny strażaków, proboszcz parafii pw Św. Mikołaja w Połomi. Prawdopodobnie po raz pierwszy w małym kościele w Gwoździance na nabożeństwie zgromadziło się tylu strażaków. Po zakończonej mszy św. druhowie oraz uczestnicy uroczystości powrócili na plac przed Dom Wiejski, a zarazem remizę OSP, gdzie odbyła się zgodnie z ceremoniałem dalsza cześć uroczystości . Rozpoczęła się ona od złożenia meldunku przez dowódcę uroczystości aspiranta sztabowego Wacława Jarosza. na ręce druha Władysława Tabasza wiceprezesa Zarządu Oddziału Wojewódzkiego ZOSP RP w Rzeszowie. Następnie dokonano aktu podniesienia flagi państwowej oraz odegrania hymnu państwowego, po czym głos zabrał prezes OSP Gwoździanka druh Kamil Czurczak, który po krótkim wstępie powitał zgromadzonych gości. Po powitaniu druh Karolina Ćwiąkała przybliżyła rys historyczny jednostki, a następnie druh Agnieszka Cynar spiker uroczystości zaprosiła wybranych gości do wbijania gwoździ. Osobami, które dokonały tego w pierwszej kolejności byli: Robert Godek – starosta strzyżowski, bryg. Piotr Rędziniak komendant powiatowy PSP, druh Adam Błądziński – prezes ZG ZOSP RP w Niebylcu, ks. prałat Stanisław Stęchły oraz ks. Artur Grzęda. Po zakończeniu tej części uroczystości ks. Stanisław Stęchły dokonał poświęcenia sztandaru nadanego dla OSP Gwoździanka. Akt nadania sztandaru odczytał druh Zbigniew Korab wiceprezes ZP ZOSP RP w Strzyżowie, a zarazem wójt gminy Niebylec, po czym druh Władysław Tabasz dokonał przekazania sztandaru jednostce zgodnie z ceremoniałem związku. Sztandar jednostki został również odznaczony Brązowym Odznaczeniem dla Zbiorowości. Jubileusze ochotniczych straży to również okazje do wręczenia odznaczeń i wyróżnień dla członków danej jednostki. W Gwoździance podczas uroczystości odznaczeni zostali następujący druhowie:

srebrny medal „ZA ZASŁUGI DLA POŻARNICTWA" otrzymali druhowie:

Stefan Czurczak
Jan Leszczak
Roman Gołda
Stanisław Lenart

brązowy medal „ZA ZASŁUGI DLA POŻARNICTWA" otrzymali druhowie:

Adam Czurczak
Jacek Dzindzio
Grzegorz Bosek
Stanisław Czurczak

Odznakę Strażak Wzorowy otrzymali druhowie:

Paweł Burek
Mateusz Borys
Sławomir Skowron
Kamil Czurczak
Józef Borys
Michał Wójcikowski

Po odznaczeniu wymienionych druhów głos zabierali m.in. druh Władysław Tabasz oraz bryg. Piotr Rędziniak, który zwrócił uwagę na rys historyczny OSP, z którego wynika, iż w jednostce udzielał się członek jego rodziny i dlatego stanowi to dla niego bardzo miłe zaskoczenie. Kolejno głos zabierali jeszcze druh Zbigniew Korab, starosta Robert Godek, ks. Artur Grzęda oraz na zakończenie prezes Kamil Czurczak. Po zakończonych przemówieniach dowódca uroczystości złożył meldunek wiceprezesowi związku wojewódzkiego druhowi Władysławowi Tabaszowi, który polecił wydać rozkazy rozformowania szyków. Zaproszeni goście udali się na okolicznościowy poczęstunek, a w godzinach wieczornych zorganizowana została zabawa taneczna.

Poniżej prezentujemy rys historyczny jednostki jaki został odczytany podczas uroczystości wraz z apelem zarządu jednostki do osób, które posiadają jakiekolwiek dokumenty bądź przedmioty świadczące o dziejach jednostki z prośbą o ich udostępnienie.

 

Rys historyczny OSP Gwoździanka

Początek powstania Ochotniczej Straży Pożarnej w Gwoździance to przełom lat 50’ i 60’ ubiegłego wieku. Z braku kroniki oraz jakichkolwiek zapisków trudno ustalić dokładna datę.

Głównym inicjatorem powstania Ochotniczej Straży w Gwoździance był Stanisław Stachura, ówczesny naczelnik OSP w Niebylcu.

Założycielami jednostki i ochotnikami byli: Mikołaj Błaszkiewicz (pierwszy naczelnik OSP w Gwoździance) i Władysław Gulis prezes OSP w Gwoździance oraz sekretarz.

Wraz z nimi tworzyło jednostkę około 30 ochotników. Według protokołu z dnia 10.04.1962 roku OSP w Gwoździance liczyła 15 czynnych (gotowych do akcji) członków.

Byli to:

  1. Leszczak Tadeusz

  2. Leszczak Piotr

  3. Rędziniak Czesław

  4. Rędziniak Feliks

  5. Rędziniak Kazimierz

  6. Rędzinika Jan

  7. Sołtys Stanisław

  8. Dobrowolski Stanisław

  9. LEszczak Józef

  10. Czurczak Michal

  11. Banaś Adam

  12. Rak Władysław

  13. Bryda Stanisław

  14. Rędziniak Władysław

  15. Łukasz Józef

Działalność OSP zaczynała się bardzo skromnie; wieś nie miała tradycji w dziedzinie ochrony przeciwpożarowej, jak niektóre wsie w naszej gminie. Początki działalności były bardzo trudne. W owych czasach na wyposażeniu ochotników straży były takie narzędzia jak: wiadra, łopaty, pompa ręczna. Sprzęt ten przechowywany był w prywatnych stodołach oraz zabudowaniach gospodarczych strażaków ochotników. Do każdej z akcji również wykorzystywano prywatne środki transportu, którymi głównie były furmanki, na których w beczkach oraz wszelkich dostępnych na ówczesny czas pojemnikach dowożono wodę oraz sprzęt gaśniczy na miejsce pożaru. W jednostce odgórnie ustaleni zostali posiadacze koni, którzy byli zawsze dyspozycyjni oraz gotowi do wyjazdu. Według wykazu z dnia 10.04.1962roku wynika, iż w Ochotniczej Straży Pożarnej w Gwoździance wśród wyżej wymienionych posiadaczy znajdowali się:

  1. Czurczak Michał (2 konie)

  2. Rędziniak Bazyli (1 koń)

  3. Rędziniak Anna ( 1 koń)

 

Skoro więc jednostka skupiała członków oraz ochotniczy środek transportu, zastanawiającym jest fakt, co stanowiło sygnał do wyjazdu? W dobie czasów, w których sieć energetyczna nie była jeszcze na tyle rozwinięta, aby obejmowała wszystkie zabudowania, nie możliwym było zastosowanie syreny alarmowej, tak jak odbywa się to obecnie. Wobec tego na terenie wsi Gwoździanka ustanowiono dwa źródła sygnału alarmowego, którymi były: gong oraz dzwon kościelny. Gong umieszczony został w dolnej części wsi (od strony Niebylca, na posesji Władysława Czyża). Górną część wsi (od strony Żarnowej) o zbliżającym się zagrożeniu alarmował dzwon kościelny, który w tej sytuacji pełnił dwuznaczną rolę.

Jednostka skupiała grupę osób, którzy do obrony przeciwpożarowej posiadali bardzo podstawowe narzędzia, a przede wszystkim chęci. Wobec tego aby usprawnić przebieg akcji ratowniczo-gaśniczej wyodrębniono trzy sekcje, tak aby każdy z druhów znał swoją rolę oraz bez specjalnych poleceń wykonywał czynności, do których został odgórnie skierowany.

Wynika to przede wszystkim z protokołu sporządzonego w dniu 09.04.1962 roku. Protokół ten co prawda nie zawiera ścisłych informacji odnośnie tego, jakie zadania powierzone zostały każdej z sekcji jednak każda z sekcji posiadała sekcyjnego. W pierwszej sekcji, sekcyjnym został Rędziniak Kazimierz, w drugiej, funkcję sekcyjnego pełnił Rędziniak Feliks, w sekcji trzeciej funkcja sekcyjnego powierzona została Adamowi Rędziniak. Każdy z sekcyjnych dowodził grupą osób która również według protokołu została przydzielona każdemu z nich. W protokole z dnia 09.04.1962 roku znajdują się również informację dotyczące planów rozpoczęcia budowy prowizorycznej remizy, której budowa częściowo finansowana miała być ze środków państwowych. Tego dnia również ustalono wstępne obowiązki dla mieszkańców wsi, którzy w czynie społecznym mieli między innymi przygotować oraz dostarczyć drzewo i pozostałe materiały potrzebne do budowy remizy strażackiej.

W późniejszym czasie ów plan budowy remizy ziścił się. Powstała ona na ziemi parafialnej, obok kościoła. W tamtych czasach położenie tych dwóch obiektów, było strategiczne z punktu widzenia rozmieszczenia zabudowań wsi. Cały sprzęt oraz umundurowanie wreszcie uzyskały miejsce do ich odpowiedniego przechowywania. Pomimo iż, nowy budynek stanowił raptem namiastkę prawdziwej remizy, to jednak był on jedynym odpowiednim miejscem do przechowywania narzędzi gaśniczych, gdyż wcześniej większość sprzętu znajdowała się w stodole Kazimierza Rędziniaka oraz wielu innych druhów.

W roku 1963 dokonano zmiany zarządu Ochotniczej Straży Pożarnej w Gwoździance. Według protokołu z zebrania, zmiana nastąpiła w dniu 26.03.1963roku. Wtedy to, nowym naczelnikiem OSP w Gwoździance został Kazimierz Rędziniak, jego zastępcą Mikołaj Błaszkiewicz, prezesem w dalszym ciągu pozostał Władysław Gulis. Z kolejnych protokołów wynika, iż skład zarządu ponownie uległ zmianie. Trudno jednak ustalić konkretną datę zmiany zarządu, ze względu na braki w owym protokole. Kolejna zmiana miała dotyczyć przede wszystkim zastępcy naczelnika, którym został Rędziniak Feliks, kolejno ustalono sekretarza, (którym został Jan Czurczak), skarbnika (Czesława Rędziniak) oraz dwóch członków komisji rewizyjnej (Józef Łukasz i Jan Czurczak). Wśród zachowanych dokumentów znajduje się również świadectwo ukończenia szkolenia pierwszego stopnia strażaka ochotnika, które przeszedł druh Kazimierz Rędziniak.

Kolejnym przedsięwzięciem jednostki była budowa zastawy na rzece płynącej przez wieś Gwoździanka. Budowę zastawy zakończono w roku 1965. Wtedy to, nastąpił oficjalny odbiór zastawy oraz przekazanie do użytku publicznego.

W roku 1967, Ochotnicza Straż Pożarna w Gwoździance uzyskała oficjalny wpis do rejestru Ochotniczych Straży Pożarnych w Gminie Niebylec.

Wraz z końcem lat siedemdziesiątych, znowu nastąpiła zmiana w składzie osobowym zarządu OSP w Gwoździance. Nowym naczelnikiem został wówczas Józef Dzindzio, prezesem Jan Czurczak natomiast skarbnikiem Czesław Rędziniak. Ten skład zarządu utrzymywał się do roku 1984, kiedy na funkcję naczelnika jednostki mianowano druha Wiesława Dzindzio, stanowisko prezesa objął druh Józef Dzindzio, sekretarza druh Antoni Rędziniak natomiast na funkcję skarbnika mianowano druha Stefana Czurczak.

W roku 1987 dzięki niezwykłej mobilizacji wszystkich mieszkańców wsi Gwoździanka, rozpoczęto budowę Domu Ludowego, połączonego z remizą strażacką. Wówczas społeczność wiejska (nie tylko strażacka), podjęła się ogromnego trudu związanego z budową obiektu, który do dziś stanowi główne miejsce spotkań oraz imprez okolicznościowych dla społeczności wsi Gwoździanka. Było to możliwe dzięki przychylności ówczesnych władz, które dały możliwość zdobycia materiałów na budowę, co niestety nie było łatwe w tamtych czasach. Budynek powstawał przez okres wielu długich lat, aż do początku lat dziewięćdziesiątych.

W roku 1998 jednostka pozyskała pierwszy wóz bojowy marki Gaz. Samochód ten jednak nie posiadał odpowiedniej zabudowy, i okazał się być mało praktycznym pojazdem, ponieważ nie mieścił on całej załogi jednostki oraz nie posiadał zbiornika na wodę. W związku z powyższym samochód ten wymieniono na kolejny wóz marki Żuk A-07, który daje możliwość transportu całej załogi, motopompy oraz podstawowego sprzętu pożarniczego.

W roku 2002 druhowie jednostki podjęli się kolejnemu wyzwaniu jakim była budowa zbiornika wodnego. Zbiornik powstał na wysokości druha Stefana Czurczak, przy drodze powiatowej biegnącej przez Gwoździankę. Początkowo został on jedynie wykopany , doprowadzono dopływ oraz odpływ wody. W kolejnych latach zbiornik udoskonalano. Jego dno oraz obrzeża zostały wybetonowane, płynąca obok rzeka została oddzielona od zbiornika dużymi betonowymi płytami tak, aby nie wymywała jednej ze ścian zbiornika. Ostatecznie ze względów bezpieczeństwa został on również odpowiednio ogrodzony. Niestety w skutek powodzi, w roku 2010 znacząco została naruszona konstrukcja zbiornika, co spowodowało, iż w dalszym ciągu brakuje środków na jego ponowny remont.

Od końca lat siedemdziesiątych, wyposażenie jednostki dynamicznie wzrastało. Początkowo, flagową motopompą po modelu Polonia M-400, była Polonia M-800. Jednak od końca lat dziewięćdziesiątych sukcesywnie dążono do sprofesjonalizowania sprzętu, dzięki temu jednostka w kolejnych latach wyposażona została w agregat prądotwórczy marki Honda, piłę spalinową Stihl, motopompę pływającą Niagara oraz ostatecznie motopompę szlamową marki Honda. Powiększyła się również liczba mundurów galowych oraz strojów koszarowych. Jednostka odnosiła liczne sukcesy podczas startów w zawodach sportowo-pożarniczych. W 2006roku Młodzieżowa Drużyna Pożarnicza chłopców zdobyła trzecie miejsce w zawodach sportowo-pożarniczych. Kolejne sukcesy przypadły na rok 2007, kiedy trzecie miejsce w zawodach zajęła młodzieżowa drużyna dziewcząt, drużyna chłopców zajęła czwarte miejsce. O aktywności druhów może świadczyć również fakt, iż w 2008 roku druh Stanisław Lenart otrzymał puchar oraz dyplom dla najstarszego uczestnika gminnych zawodów sportowo-pożarniczych. W okresie lat 2005-2007 młodzieżówka jednostki brała również czynny udział w organizacji licznych imprez dochodowych, łącząc wówczas dobrą zabawę i przynosząc pożytek dla jednostki.

16.05.2009 roku zmarł ówczesny naczelnik jednostki druh Wiesław Dzindzio. W zastępstwie, jego rolę pełnił druh Jan Leszczak aż do momentu jego oficjalnego mianowania na tę funkcję w roku 2011.

26.03.2011 roku podczas walnego zebrania sprawozdawczo-wyborczego wybrany został nowy zarząd jednostki ochotniczej straży pożarnej w Gwoździance. W skład nowego zarządu weszli:

Prezes-Kamil Czurczak

Wiceprezes –Stanisław Lenart

Naczelnik- Jan Leszczak

Skarbnik- Mateusz Borys

Sekretarz- Michał Wójcikowski.

Wybrany został również nowy skład komisji rewizyjnej, który w chwili obecnej przedstawia się następująco:

Przewodniczący- Jacek Dzindzio

Wiceprzewodniczący- Grzegorz Rędziniak

Sekretarz- Stanisław Czurczak.

Pomimo to, iż działania jednostki skupiają się głównie na terenie rodzimej miejscowości, głownie ze względu na jej niewielką liczebność, podejmuje szereg czynności mających na celu integrację oraz wsparcie dotyczące ochrony przeciwpożarowej oraz klęsk żywiołowych. Wyposażenie jednostki utrzymuje się w stopniu podstawowym, dzięki czemu może ona uczestniczyć w akcjach powodziowych oraz brać udział w zawodach sportowo-pożarniczych. Ponadto jednostka podejmuje współpracę z lokalnym Kołem Gospodyń Wiejskich oraz Sołectwem wsi Gwoździanka, dzięki czemu pozyskuje środki potrzebne do zaspokojenia podstawowych potrzeb związanych z jej działalnością poprzez organizację imprez dochodowych takich jak pikniki rodzinne, festyny oraz zabawy taneczne. Dzięki temu również daje wzorowy przykład wzajemnej pomocy oraz pielęgnowania tradycji regionalnych.

Jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej w Gwoździance w chwili obecnej liczy 35 druhów. Pomimo niezbyt licznej załogi którą determinuje obszar wioski, wykazuje ona duże zaangażowanie i wolę współdziałania z innymi. Jest gotowa nieść pomoc potrzebującym, a tym samym tworzy ogniwo bezpieczeństwa pożarowego w Gminie. Uczestniczy w szkoleniach i zawodach pożarniczych, prowadzi działalność prewencyjną i popularyzatorską oraz uświetnia uroczystości religijne i święta państwowe. Przez okres minionych pięćdziesięciu lat jednostce udaje się w dalszym ciągu utrzymywać swoją wspólnotę na określonym poziomie przekazując swoje tradycje i doświadczenia kolejnym pokoleniom rysując pomyślną perspektywę jej dalszej działalności.

 

Przedmiot tej księgi kronikalnej, powstał ku pamięci dnia, w którym jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej w Gwoździance obdarzona została wielkim honorem, chwałą i dumą, przez fakt nadania sztandaru. Wraz z nim jako druhowie, stajemy się spadkobiercami bogatej przeszłości naszych pokoleń, jednocześnie zapisując kolejne karty w historii naszej jednostki. Mamy również nadzieję, że kolejne pokolenia, nie powstydzą się podjęcia kontynuacji dzieła, które kiedyś zapoczątkowali nasi przodkowie.

 Naród, który nie sza nuje swej przeszłości nie zasługu je na sza cunek te raźniej szości

i nie ma pra wa do przyszłości.

 Marszałek Józef Piłsudski

*Większość informacji zawartych w kronice, stanowi przekaz słowny. Zarząd jednostki OSP w Gwoździance zwraca się z prośbą do potencjalnych osób, które znajdują się w posiadaniu jakichkolwiek dokumentów bądź przedmiotów świadczących o dziejach jednostki, o wgląd do nich w celu odpowiedniej ich archiwizacji.