Raport o stanie gminy jest dokumentem, który obejmuje podsumowanie działalności wójta w roku poprzednim, w szczególności realizację polityk, programów i strategii, uchwał rady gminy i budżetu obywatelskiego, tak gdzie jest on realizowany. Konieczność opracowania i przedstawienia raportu wynika z art. 28aa ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminy (t. j. Dz. U. z 2022 poz. 559). Raport jest przygotowywany i przedstawiany przez wójta w terminie do 31 maja roku następującego po roku, którego dotyczy, o czym wprost stanowi przepis art. 28aa ust. 1 ustawy o samorządzie gminy. Rozpatrzenie raportu powiązane zostało przez ustawodawcę z instytucją absolutorium w ten sposób, że nieprzyjęcie raportu skutkuje nieudzieleniem wójtowi absolutorium. Jak stanowi bowiem ust. 4 przywołanego wcześniej przepisu, rada gminy rozpatruje raport o stanie gminy podczas sesji, na której podejmowana jest uchwała w sprawie udzielenia lub nieudzielenia absolutorium wójtowi. Jednocześnie wskazano, że raport rozpatrywany jest w pierwszej kolejności.
Nad przedstawionym raportem przeprowadza się debatę, w której głos mają prawo zabierać nie tylko radni – bez ograniczeń czasowych – ale także mieszkańcy gminy. Debatę nad raportem kończy głosowanie nad udzieleniem wójtowi wotum zaufania.
Przedkładany raport składa się z wprowadzenia oraz dziesięciu rozdziałów, zatytułowanych: informacje ogólne, informacje o realizowanych przez radę gminy programach i strategiach, sprawozdanie z realizacji uchwał Rady Gminy Niebylec, informacje finansowe, inwestycje, gospodarka komunalna i mieszkaniowa oraz działalność gospodarcza, ochrona środowiska, gospodarka odpadami, oświata, kultura, sport i promocja gminy, pomoc społeczna oraz bezpieczeństwo publiczne.
Niezależnie od funkcji ustawowych, raport o stanie gminy pozwala na retrospektywne spojrzenie na realizowane zadania, na pewną refleksję oraz na porównanie tego co już zostało zrobione z potrzebami i oczekiwaniami mieszkańców gminy. Jest to więc nie tylko dokument urzędowy, ale także jeden z podstawowych instrumentów zarządzania gminą, obok strategii rozwoju gminy, budżetu i planu zagospodarowania przestrzennego gminy.
Rok2021, podobnie jak rok 2020 jest rokiem szczególnym, rokiem pandemicznym.
Pandemia koronawirusa, wpływa nie tylko na nasze zdrowie i nasze zachowania, ale także na gospodarkę i na wszystkie podejmowane przedsięwzięcia. Dlatego też zadania realizowane przez gminę w 2021 r. były obciążone tym niespotykanym dotąd zjawiskiem.